Asbest is de verzamelnaam voor een aantal mineralen dat in de natuur voorkomt. Deze zijn opgebouwd uit microscopisch kleine vezels die je niet met het blote oog kan waarnemen.
Er zijn dan ook meer dan 3.500 verschillende toepassingen van asbest gekend. Enkele van de meest voorkomende zijn:
Het is dus goed om altijd alert te blijven, want asbest kan op veel plaatsen voorkomen: in woningen, kantoren, scholen, commerciële gebouwen…
Intussen weten we dat asbest ook gevaarlijk is: de vezels waaruit het bestaat, adem je maar beter niet in. Na verloop van tijd (en dat gaat soms over tientallen jaren) kan het ernstige gezondheidsproblemenveroorzaken, zoals mesothelioom en asbestose.
Net omdat het de losse vezels zijn die het grootste risico vormen, wordt er een onderscheid gemaakt tussen zogenoemde hechtgebonden materialen en niet-hechtgebonden (of losgebonden) materialen:
Bij hechtgebonden asbest zitten de asbestvezels stevig verankerd in het dragermateriaal. Ze kunnen niet vrijkomen tenzij het dragermateriaal verweert, veroudert of wordt beschadigd.
Bij losgebonden asbest zijn de asbestvezels niet goed verankerd in het dragermateriaal, zodat ze zeer gemakkelijk vrijkomen.
Dat onderscheid heeft belangrijke gevolgen voor de manier waarop er met het asbest omgesprongen moet worden.
Volgende asbesttoepassingen mogen werknemers verwijderen volgens de arbeidswetgeving:
Niet-hechtgebonden toepassingen moeten verwijderd worden door een erkend asbestverwijderaar, maar ook voor sterk beschadigde, verweerde of moeilijk te verwijderen hechtgebonden toepassingen is dit aangewezen. Zonder gespecialiseerde kennis en uitrusting is de kans reëel dat er belangrijke hoeveelheden asbestvezels in de omgevingslucht terechtkomen.
Word je als werkgever geconfronteerd met het verwijderen van asbesthoudende materialen, voeren jouw werknemers werken uit waarbij ze het risico lopen om aan asbest te worden blootgesteld?
Dan ben je volgens de federale arbeidswetgeving verplicht om je werknemers de nodige opleidingen te laten volgen:
Opleiding voor eenvoudige handelingen:
Het programma van die opleidingen ligt vast en omvat de volgende onderwerpen:
Opleiding voor de andere technieken, namelijk de couveusezaktechniek of de hermetisch afgesloten zone:
Op veel landbouwbedrijven wordt nog steeds heel wat asbest aangetroffen. Daarom is het belangrijk en bovendien wettelijk verplicht om een asbestinventaris op te stellen, zelfs indien er geen asbest aanwezig is.
Dit is al even een wettelijke verplichting. Wat nieuw is, is dat deze asbestinventaris sinds 9 maart 2023 eveneens jaarlijks geactualiseerd dient te worden.
de soort asbest
de aard van het gebruik
of het om gebonden/niet-gebonden asbest gaat
de hoeveelheid
de toestand van het materiaalMeer info: http://alertvoorasbest.be/
Fedris, het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico's, erkende Prevent Agri in november 2024 officieel als preventie-instituut in België. Deze erkenning versterkt de samenwerking tussen beide organisaties en laat zien dat er op hoog niveau steun is voor de preventieve aanpak die Prevent Agri hanteert.
Bedrijven met verzwaard risico
Een bedrijf wordt beschouwd als een onderneming met een verzwaard risico wanneer de risico-index een bepaalde drempel overschrijdt gedurende een observatieperiode van 3 jaar en er tijdens deze periode minstens 6 dodelijke ongevallen of ongevallen met minstens 4 dagen tijdelijke arbeidsongeschiktheid hebben plaatsgevonden. Ongevallen op weg van en naar het werk worden niet meegerekend.
Deze drempel is bereikt wanneer:
Aan al deze 3 voorwaarden moet worden voldaan in het derde jaar en in minstens één van de andere jaren van de observatieperiode.
Wat houdt deze erkenning precies in?
Vanaf 2024 zullen bedrijven met verzwaard risico binnen de paritaire comités 132, 144, 145 en 145.04 begeleid worden door Prevent Agri.
Prevent Agri zal voor deze bedrijven een op maat gemaakt preventieplan ontwikkelen op basis van de ongevallenstatistieken van de afgelopen drie jaar. Dit plan dient als leidraad voor een driejarig actieplan dat door het bedrijf zelf wordt opgesteld, met het doel om het aantal arbeidsongevallen te verminderen en een sterkere veiligheidsstructuur te creëren.
Het gevaar van mestgassen wordt onderschat, ook door ervaren mensen. Ieder jaar vallen hierdoor nog slachtoffers. Daarom even kort de veiligheidsmaatregelen tijdens het mixen van mest.
Maak ze tot een vaste routine!
Bekijk eveneens de handige en overzichtelijke brochure die aangeeft waar mestgassen gevaar kunnen opleveren in een varkens- en melkveestal (Prevent Agri in samenwerking met Fedagrim).
Het gevaar van mestgassen wordt onderschat, ook door ervaren mensen. Jaarlijks vallen hierdoor nog slachtoffers. Slechts 1 ademteug kan al voldoende zijn om bedwelmd te raken of zelfs de dood te veroorzaken.
Bekijk de pakkende getuigenis op een Iers melkveebedrijf waar het bijna misliep:
Hoe handelen bij een ongeval met mestgassen?
❌ Ga nooit de mestopslag in: ga een persoon in nood nooit zelf achterna.
Enkel personen die voorzien zijn van onafhankelijke ademvoorziening (perslucht) mogen de ruimte betreden!
✅ Verwittig de hulpdiensten (bel 112).
✅ Schakel bij het mixen de mixer onmiddellijk uit.
✅ Ventileer maximaal en open alle mogelijke openingen.
✅ Zorg indien mogelijk voor de toevoer van zoveel mogelijk verse lucht via een overdrukventilator of compressor.
Tijdens het buiten werken kunnen werknemers te maken krijgen met koude, wind, regen, sneeuw en vorst. Werken in dergelijke omstandigheden houdt risico's in voor de veiligheid en de gezondheid (bv. onderkoeling, bevriezing en vrieswonden, risico's voor vallen en uitglijden…). Er zijn wettelijke grenzen die bepalen vanaf wanneer werkgevers maatregelen moeten nemen om hun werknemers te beschermen tegen koude weersomstandigheden.
Effecten van koude
Arbeidsongevallen die verband houden met de koude zijn erg divers van aard. Sommige zijn het directe gevolg van blootstelling aan de koude, andere worden indirect veroorzaakt door het werken in een koude omgeving (uitglijden, risico’s door een verminderde behendigheid, enz.).
In het eerste geval zijn de gevolgen te wijten aan de koude van lokale of algemene aard. Dit gaat van een eenvoudige verstijving tot onderkoeling, via bevriezing, koubulten,...
Onderkoeling ontstaat bijvoorbeeld wanneer men niet meer in staat is om de eigen lichaamstemperatuur te regelen, met gevolgen die dramatisch kunnen zijn: bewustzijnsverlies, coma, overlijden.
Minimale temperatuur verschilt naargelang het soort werk
Lage temperaturen bemoeilijken het werk. De minimale temperatuur waarbij nog gewerkt kan worden, is afhankelijk van de aard van het werk: administratief werk of (zware) handenarbeid. De wetgeving houdt hier rekening mee. Voor werk in gesloten en doorlopend bezette ruimtes zijn de minimumtemperaturen wettelijk vastgelegd, rekening houdend met de fysieke werkbelasting:
|
Minimale luchttemperatuur* |
Fysieke werkbelasting |
|
18 °C |
Zeer licht |
|
16 °C |
Licht: secretariaatswerk, het besturen van een wagen |
|
14 °C |
Middelmatig zwaar: timmerwerk of een tractor besturen |
|
12 °C |
Zwaar: spitten, zagen met de hand, schaven, kruiwagens duwen en trekken |
|
10 °C |
Zeer zwaar: zwaar spitten en graven, beklimmen van ladders en trappen |
* Deze temperaturen meet men met een gewone thermometer.
Indien er gewerkt moet worden in deze temperaturen, moet de arbeidsgeneesheer bepalen welke maatregelen men moet nemen om de werknemers tegen de koude te beschermen. Hij geeft ook voorafgaand advies over de keuze en het gebruik van collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen, over de rusttijden en het gebruik van ontspanningsruimtes.
Lokalen waar men niet permanent moet werken
In lokalen waar men niet permanent moet vertoeven is het onder de volgende voorwaarden toch toegestaan daar in koudere temperaturen te werken:
Regels voor open werklokalen of werkplaatsen in open lucht
Indien de werkplaats zich in open lucht bevindt, moeten de bedrijven tussen 1 november en 1 maart voldoende verwarmingsinrichtingen voorzien. Die moet men in werking stellen als dit nodig is en telkens wanneer het kouder is dan 5°C. In die zelfde omstandigheden moet men ook kosteloos warme dranken verstrekken. Eventueel kunnen de verwarmingstoestellen zich binnen bevinden, zodat de werknemers zich er regelmatig kunnen gaan opwarmen.
Maatregelen
Voorbeelden van maatregelen zijn:
Deze maatregelen moeten worden meegedeeld en uitgehangen, raadpleegbaar voor het personeel, bijvoorbeeld op een communicatiebord bij de uurroosters.
Ben je benieuwd hoe deze tool land- en tuinbouwbedrijven kan ondersteunen bij de risicobeoordeling en preventie op de werkvloer?
OIRA (Online Interactive Risk Assessment) is een gratis online tool ontwikkeld door EU-OSHA, waarmee kleine bedrijven op een eenvoudige manier risico's op de werkplek kunnen beoordelen en beheren.
Tijdens dit inspirerende evenement deelden experts uit de sector, overheid en sociale partners hun visie en praktijkervaringen met het gebruik van de OIRA-tool.
Dit event gemist?
Bekijk de presentaties die tijdens het evenement zijn gegeven en ontdek hoe de OIRA-tool ingezet kan worden om land- en tuinbouwbedrijven naar een hoger veiligheidsniveau te tillen.
De oogstperiode is gestart en dit is eveneens het startschot voor de jaarlijkse campagne 'Modder op de weg' georganiseerd door de Gouverneur van West-Vlaanderen.
Modder en gewasresten kunnen zorgen voor een glad wegdek, waardoor andere weggebruikers kunnen slippen.
Met een portie begrip en hoffelijkheid en het aanpassen van de rijstijl kunnen andere weggebruikers de kans op een ongeval drastisch verminderen wanneer de wegen er modderig bijliggen.
Lees het volledige artikel op VILT
Jaarlijks gebeuren er heel wat ongevallen met soms zeer ernstige gevolgen op het eigen bedrijf. We zouden daardoor de ongevallen die gebeuren op de openbare weg bijna uit het oog verliezen. Nochtans komen ook deze veelvuldig voor. Aangezien rijsnelheden hier heel wat hoger liggen dan tijdens de veld- of bedrijfswerkzaamheden, én er bovendien heel wat andere actoren spelen, is het van het allergrootste belang om met enkele aandachtspunten rekening te houden. Twee van deze aandachtspunten zijn het GSM-gebruik achter het stuur en het niet dragen van veiligheidsgordels. Het lijkt misschien onschuldig om even snel een telefoontje te beantwoorden tijdens het rijden, maar de realiteit is dat dit kan leiden tot ernstige ongelukken met zelfs dodelijke afloop.
Lees het volledig artikel verschenen in Hectares hier.
Het onoordeelkundig gebruik van gewasbeschermingsmiddelen kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Als we kijken naar de statistieken (Eurostat) komt naar voor dat België op de derde plaats staat qua hoeveelheid actieve stof per hectare. Steeds meer recente wetenschappelijke studies leggen een verband tussen het gebruik van pesticiden en bepaalde vormen van kanker en de ziekte van Parkinson.
Terwijl dit in Frankrijk al een hot thema is, wordt er in België nog maar weinig over gesproken. Om dit te doorbreken heeft #Investigation (een programma van RTBF in samenwerking met Mission Wallonne des Secteurs Verts) een enquête gehouden op Waalse boerderijen om na te gaan of de landbouwers zich bewust zijn van de risico's, hoe ze zich beschermen en vooral of die bescherming doeltreffend is. De resultaten zijn opzienbarend.
Bekijk de volledige video met getuigenissen (deze video is Frans gesproken, maar door op instellingen te klikken, kan u de ondertiteling aanzetten en instellen naar het Nederlands).
Bekijk de naar het Nederlands vertaalde versie van de brochure "Beperk de blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen"
Met de aanhoudende regen van de afgelopen maanden, hebben de werkzaamheden op het veld flink wat vertraging opgelopen. Hierdoor moeten op zeer korte termijn nog veel werkzaamheden op de percelen gebeuren.
Ook nu nog zijn de landbouwers en loonwerkers zeer afhankelijk van de weersomstandigheden en de toestand van de percelen om verder te kunnen werken.
Dit alles zorgt ervoor dat land- en tuinbouwers onder extra tijdsdruk staan, waardoor er zeer lange dagen worden gemaakt en voldoende nachtrust en pauzes niet altijd mogelijk zijn. Maar hier knelt net het schoentje: een vermoeid persoon is minder alert en heeft een vertraagd reactievermogen, waardoor fouten of ongevallen sneller kunnen voorkomen.
Quote landbouwer: “Ik was aan het rijden op een perceel en ineens was ik 10 meter verder gereden en wist ik zelfs even niet meer op welk perceel ik aan het rijden was.”
“Vermoedelijk was ik even in slaap gesukkeld.”
Hoe ga ik zo veilig mogelijk tewerk?
Niet alleen de chauffeur moet in topconditie zijn, ook de landbouwvoertuigen moeten regelmatig gecontroleerd worden. Tijdens deze drukke perioden draaien deze voertuigen immers aanzienlijk meer werkuren, waardoor onderhoud eveneens regelmatiger moet gebeuren.
Controleer voor je vertrek volgende zaken:
Controleer bij het verlaten van het perceel zeker ook nog even of er geen modderresten achtergebleven zijn op de openbare weg. Signaleer het gevaar door middel van borden indien er toch modder of gewasresten op de weg belanden en draag reflecterende kledij tijdens het schoonmaken van het wegdek.
Van maart tot oktober komen de teken weer in actie. Wees dus extra aandachtig tijdens werkzaamheden in het groen en neem enkele eenvoudige maatregelen om de kans op een tekenbeet te verkleinen.
☑️draag gesloten schoenen en kledij die je armen en benen bedekken
☑️stop je broekspijpen in je kousen
☑️draag lichtgekleurde kleding (dan zie je een teek beter)
☑️gebruik een insectenwerend middel op je onbedekte huid
❗️Opgelet: deze maatregelen bieden geen 100% garantie: controleer je lichaam steeds na werkzaamheden op het veld op tekenbeten. Een teek ziet eruit als een klein zwart stipje en zoekt vaak een warm plekje, zoals de liesstreek, knieholte of achter de oren. Laat daarom anderen je helpen of gebruik een spiegel zodat je heel je lichaam kan controleren.
Van een tekenbeet kan je ziek worden, maar de ziekte van Lyme is te voorkomen of te genezen door eenvoudige maatregelen te nemen.
De campagne ‘Wees niet gek. Doe de tekencheck.’ – met de bijbehorende website www.tekenbeten.be – geeft iedereen die in de natuur komt dit eenvoudige advies over teken:
1. Controleer je lichaam van kop tot teen, dezelfde avond nog, nadat je gewerkt hebt.
2. Als je een teek ontdekt, verwijder die dan rustig en in één beweging.
3. Volg mogelijke symptomen één maand lang op.
Wist je dat een teek meestal bijt zonder dat je het merkt? Teken houden van (warme) plekken waar je niet altijd meteen aan denkt. Controleer daarom zeker je knieholtes, liezen, bilspleet, haarlijn, navel en oksels. Als je een teek gevonden hebt, verwijder die dan rustig en in één beweging met een tekenverwijderaar. Let daarbij op dat je de teek niet platduwt, want dan kan ze braken. Smeer ook niets op de teek en gebruik geen alcohol, jodium, zeep, ether of olie.
Hou de plek rond de plaats van de beet een maand lang in het oog. Komt er een rode vlek rond de beet die almaar groter wordt? Of krijg je gedurende die maand andere symptomen die lijken op griep (gewrichtspijn, koorts, spierpijn)? Ga dan naar je huisarts en meld de tekenbeet. De ziekte van Lyme kun je behandelen met antibiotica.
Melkveehouders die melken op de klassieke wijze zijn tot 4 uur per dag bezig met fysiek zeer belastend werk. Repetitieve handelingen en ver reiken met de armen zorgen ervoor dat de schouders heel wat te verduren krijgen.
Via melkveehouders die zochten naar werkbare oplossingen, kreeg Inagro het idee om samen met Prevent Agri en IDEWE een project op te starten met als doel het melken ergonomisch minder belastend te maken.
Eerst en vooral dient gekeken te worden hoe de melkstal zelf zo ergonomisch mogelijk kan ingericht worden. Voorbeelden hiervan zijn een beweegbare putvloer of automatisch dippen, maar ook economisch minder ingrijpende maatregelen kunnen al een groot verschil maken.
Zaken die elke melkveehouder zelf kan bekijken en aanpassen:
Naast aanpassingen aan de melkstal kan een exoskelet letterlijk ondersteuning bieden aan de melker en de werklast verminderen. Dit vraagt echter eveneens een investering en niet iedereen vindt werken met een exoskelet aangenaam. Dankzij dit demoproject krijgen melkveehouders de kans om een exoskelet enkele weken uit te testen tijdens het melken.
Melkveehoudster Griet Cornelis testte verschillende shouder-exoskeletten uit en demonstreerde graag de werking van het exoskelet voor PlattelandsTV.
Bekijk hieronder de volledige reportage:
Zelf eens een exoskelet uittesten? Of wens je meer informatie?
Webinar: “Brandpreventie op landbouwbedrijven” met Mieke Sevenans (Prevent Agri) en Geert Blancke (brandweerofficier)
Op 12/12/2023 was er een vorming "Brandpreventie op landbouwbedrijven". Deze wordt nu integraal uitgezonden als webinar.
Tijdens deze avond ligt de focus op de maatregelen die je zelf kan nemen om het risico op een brand op je bedrijf zo klein mogelijk te houden.
Als eerste komt Mieke Sevenans van Prevent Agri aan het woord. Als preventieadviseur komt ze op heel wat bedrijven om een veiligheidsaudit uit te voeren.
Daarna is het de beurt aan Geert Blancke. Met een rijke ervaring als officier bij de brandweerzone "Vlaamse Ardennen," is Geert een vooraanstaande autoriteit op het gebied van brandveiligheid.
Verder is hij geworteld is in de landbouwsector. Hij groeide op in deze sector en gaf ook les in het land- en tuinbouwonderwijs. Hierdoor heeft hij niet alleen theoretische kennis, maar ook praktische inzichten in de uitdagingen van de land- en tuinbouw.
Herbekijk hier de volledige opname van het webinar
Tijdens het webinar kwamen enkele folders en documenten aan bod:
